De gevaren van foto’s downloaden van internet voor je website of social media

De gevaren van foto’s downloaden van internet voor je website of social media

Het lijkt zo onschuldig: je zoekt een mooie foto via Google, klikt op “download” en plaatst hem op je eigen website of socialmediakanaal. Voor veel ondernemers, bloggers of hobbyisten is het een snelle manier om hun content aantrekkelijker te maken. Maar wat vaak wordt vergeten, is dat veel foto’s op internet beschermd zijn door auteursrecht. Het zonder toestemming gebruiken van die beelden kan grote gevolgen hebben – zowel financieel als juridisch.

Wat is auteursrecht precies?

Auteursrecht is het exclusieve recht van de maker van een creatief werk – zoals een foto, tekening, artikel of muziekstuk – om te bepalen hoe dat werk wordt gebruikt. Voor foto’s betekent dit dat de fotograaf (of de partij aan wie hij de rechten heeft overgedragen) beslist wie de foto mag publiceren, verveelvoudigen of bewerken.

Zodra jij een foto zonder toestemming van de rechthebbende downloadt en gebruikt, maak je auteursrechtinbreuk. Dat geldt óók als de foto vrij op internet te vinden is, of als je erbij zet “foto via Google” of “credits to owner”. Het enkele feit dat een afbeelding online staat, maakt haar niet vrij te gebruiken.

Veelgemaakte misverstanden

Er bestaan veel hardnekkige misverstanden over het gebruik van foto’s van internet:

1. “Maar er stond geen copyright-teken bij.”
   Dat is niet relevant. Auteursrecht ontstaat automatisch bij het maken van een foto, zonder registratie of logo.
2. “Ik gebruik de foto niet commercieel, dus het mag.”
   Ook bij niet-commercieel gebruik kan sprake zijn van inbreuk. Het gaat erom dat je het werk zonder toestemming openbaar maakt.
3. “Ik heb de foto een beetje bewerkt, dan is het mijn eigen werk.”
   Het bewerken van een foto verandert niets aan het oorspronkelijke auteursrecht. Je hebt nog steeds toestemming nodig.
4. “Ik haal de foto meteen weg als iemand klaagt.”
   Het weghalen stopt de inbreuk, maar neemt niet weg dat de overtreding al heeft plaatsgevonden. De rechthebbende kan alsnog schadevergoeding eisen.

De mogelijke gevolgen van inbreuk

Wie een foto zonder toestemming gebruikt, kan te maken krijgen met vervelende consequenties.

• Inbreukbrief of sommatie
  Vaak begint het met een brief of e-mail van de fotograaf of diens gemachtigde. Daarin staat dat je inbreuk hebt gepleegd en dat je de foto moet verwijderen. Vaak wordt ook een bedrag geëist als schadevergoeding of licentievergoeding.
• Hoge kosten
  De gevraagde bedragen kunnen flink oplopen, soms honderden of zelfs duizenden euro’s per foto. Daarbij kunnen ook incassokosten en juridische kosten komen.
• Procedures
  Als je niet ingaat op een sommatiebrief, kan de rechthebbende een rechtszaak starten. De rechter kan je veroordelen tot betaling van schadevergoeding en proceskosten.
• Reputatieschade
  Vooral voor bedrijven en organisaties kan het naar buiten komen van een auteursrechtgeschil schadelijk zijn voor het imago. Het kan de indruk wekken dat je onzorgvuldig of niet professioneel werkt.

Kortom: de gevolgen kunnen veel verder reiken dan het ongemak van een boze fotograaf.

Wat te doen bij een inbreukbrief?

Krijg je een brief of e-mail waarin je wordt beschuldigd van auteursrechtinbreuk? Neem dat altijd serieus. Het is verstandig om niet zelf in paniek te reageren of zomaar het geëiste bedrag over te maken.

Het beste wat je kunt doen is direct een advocaat raadplegen die gespecialiseerd is in auteursrecht. Deze kan:

• beoordelen of er daadwerkelijk sprake is van inbreuk;
• nagaan of de gevraagde schadevergoeding redelijk is;
• namens jou in overleg gaan met de fotograaf of diens gemachtigde;
• voorkomen dat je te veel betaalt of juridisch in een lastige positie komt.

Een gespecialiseerde advocaat kan vaak ook beoordelen of er sprake is van misbruik, want sommige partijen verdienen hun geld voornamelijk met het opsporen van inbreuken en het sturen van hoge rekeningen.

Hoe voorkom je problemen?

Het goede nieuws is dat auteursrechtelijke problemen eenvoudig te voorkomen zijn als je vooraf de juiste keuzes maakt.

1. Gebruik rechtenvrije of gelicentieerde foto’s
   Er zijn talloze beeldbanken waar je foto’s kunt kopen of gratis kunt gebruiken met een licentie, zoals Creative Commons. Let wel op de voorwaarden: soms moet je de naam van de fotograaf vermelden of zijn commerciële toepassingen uitgesloten.
2. Maak je eigen foto’s
   Zeker met de kwaliteit van moderne smartphones is dit een laagdrempelige en veilige oplossing. Je weet dan zeker dat je zelf de rechten hebt.
3. Schakel een fotograaf in
   Voor bedrijven en professionals is het vaak de investering waard om een fotograaf in te huren. Dat levert unieke beelden op en voorkomt juridische risico’s.
4. Controleer afspraken zwart op wit
   Als je foto’s laat maken of koopt, zorg dan dat de afspraken over het gebruik schriftelijk vastgelegd worden. Zo is er geen misverstand over wat je wel en niet mag doen.

Conclusie

Het zomaar downloaden van foto’s van internet en die plaatsen op je website of social media lijkt onschuldig, maar kan leiden tot kostbare en vervelende juridische problemen. Auteursrecht is een serieus recht, en overtredingen kunnen flink in de papieren lopen.

Krijg je een inbreukbrief, handel dan niet overhaast. Raadpleeg altijd een in het auteursrecht gespecialiseerde advocaat, zodat je goed advies krijgt en je positie kunt beschermen. Nog beter is natuurlijk om vooraf te zorgen dat je alleen foto’s gebruikt waarvoor je echt toestemming hebt.

Een aantrekkelijke website of socialmediapagina is belangrijk, maar het moet niet ten koste gaan van je juridische gemoedsrust. Voorkomen is beter – én veel goedkoper – dan genezen.

Heeft u vragen of wilt u meer weten over auteursrecht? Neem dan vrijblijvend contact op met onze in het intellectueel eigendom gespecialiseerde advocaten en juristen in Heerlen via info@sijbenpartners.nl of bel gerust via 045-560 2200. Wij helpen u graag.

Artikel geschreven door: Milan Gaber