Studiekostenbeding toegestaan?

Studiekostenbeding toegestaan?

Op 2 oktober jl. organiseerden wij een ontbijtsessie over studiekostenbedingen in arbeidsovereenkomsten. De timing had daarbij niet beter gekund. Nog geen week eerder, op 26 september jl., deed de Hoge Raad namelijk een belangrijke uitspraak over precies dit onderwerp.

Of u nu wel of niet bij de sessie aanwezig kon zijn, in dit artikel zetten wij kort uiteen wat de Hoge Raad heeft beslist en waarom dit arrest van groot belang is voor de juridische praktijk.

Inhoud van de zaak

In een geschil tussen een advocatenkantoor en een advocaat-stagiaire speelde de vraag of een studiekostenbeding geldig is. De advocaat-stagiaire was op staande voet ontslagen nadat zij herhaaldelijk redelijke instructies van haar werkgever niet had opgevolgd. Vervolgens eiste het kantoor op basis van het studiekostenbeding terugbetaling van de kosten van de verplichte Beroepsopleiding Advocatuur.

Een studiekostenbeding is een afspraak in een arbeidsovereenkomst waarin staat dat een werknemer (een deel van) de kosten van een door de werkgever betaalde opleiding moet terugbetalen als het dienstverband binnen een bepaalde periode eindigt. Na een eerdere uitspraak van de rechtbank Rotterdam, stelde het gerechtshof Den Haag prejudiciële vragen aan de Hoge Raad over de geldigheid van zo’n beding. De Nederlandse Orde van Advocaten sloot zich bij deze procedure aan vanwege het belang voor de gehele beroepsgroep.

De uitspraak van de Hoge Raad

De Hoge Raad bevestigde dat de Beroepsopleiding Advocatuur een wettelijk verplichte opleiding is, essentieel voor het uitoefenen van het beroep advocaat-stagiaire. Op grond van nationale en Europese regelgeving moet, indien sprake is van noodzakelijke scholing, deze door de werkgever kosteloos worden aangeboden. Daarmee is een studiekostenbeding, dat terugbetaling van deze opleidingskosten vereist, ongeldig.

Betekenis voor de praktijk

Hoewel de zaak specifiek ging over een advocaat-stagiaire, bevestigt de uitspraak van de Hoge Raad een reeds bekende lijn. De kosten van verplichte scholing kunnen niet via een studiekostenbeding op de werknemer verhaald worden. Op zichzelf is dat niet verrassend, interessanter is de vraag die dit arrest oproept: welke opleidingen vallen nog meer onder het begrip ‘verplichte scholing’ en zullen daarmee kosteloos door de werkgever moeten worden aangeboden?

Benieuwd naar de volledige uitspraak? U kunt deze hier lezen: ECLI:NL:HR:2025:1386. Heeft u te maken met een studiekostenbeding of een vergelijkbare situatie en wilt u hierover advies inwinnen? Neem dan vrijblijvend contact op met onze advocaten in Heerlen via info@sijbenpartners.nl of via 045-560 22 00. Wij helpen u graag.

Artikel geschreven door: Danée Laumen