Kun je een juichgebaar registreren als handelsmerk?

Kun je een juichgebaar registreren als handelsmerk?

‘Cold Palmer’ laat juichgebaar registeren als officieel handelsmerk, aldus Voetbalprimeur.

De Engelse middenvelder Cole Palmer van Chelsea staat bekend om zijn opvallende manier van juichen. Na elke treffer wrijft hij over zijn armen, alsof hij het koud heeft. De Jamaicaanse oud-topsprinter Usain Bolt had ook een kenmerkende overwinningspose: met één arm omhoog wijzend, de andere naar zijn hoofd. Kun je een juichgebaar registreren als handelsmerk?

Het korte antwoord is: in theorie kan een juichgebaar als merk beschermd worden, maar in de praktijk is dat heel lastig.

1. Soorten merken

Een handelsmerk kan niet alleen een woord of logo zijn, maar ook een beweging, een geluid of zelfs een gebaar. Het is mogelijk om “niet-traditionele merken” (zoals gebaren of bewegingsmerken) in te schrijven, mits ze duidelijk en nauwkeurig weer te geven zijn in het register (bijvoorbeeld via een videobestand of een opeenvolging van afbeeldingen).

2. Voorwaarden voor registratie

Om een juichgebaar als merk te registreren moet het:

  • Onderscheidend vermogen hebben: het gebaar moet jouw producten/diensten onderscheiden van die van anderen.
  • Niet louter functioneel zijn: als het gebaar alleen maar “een manier van juichen” is die iedereen vrij moet kunnen gebruiken, zal registratie geweigerd worden.
  • Grafisch of multimediaal duidelijk weer te geven zijn (via beelden of video).

3. Praktische moeilijkheden

  • Een juichgebaar is vaak een algemeen menselijk gebaar en heeft weinig onderscheidend vermogen: handen in de lucht zijn daarvoor meestal te algemeen.
  • Sporters en fans gebruiken juichen in allerlei vormen: er is dus een groot risico dat het te banaal of te beschrijvend wordt gevonden.
  • Er zijn wel voorbeelden van bekende sport gebonden gebaren die als merk zijn ingeschreven, maar dit lukt meestal alleen als er een sterke link met een persoon/merk is (denk aan Usain Bolt’s “lightning bolt pose”).
  • De Franse voetballer Kylian Mbappé, ook bekend van zijn doelpuntvieringspose, heeft een EU-woord/figuurlijk merk dat zijn gekruiste-armen goal-celebration afbeeldt (hij bezit meerdere EUTM’s waaronder die illustratie).

4. Alternatieven

  • In plaats van een merk, kan soms auteursrecht of portretrecht bescherming bieden (als het gebaar heel creatief of uniek is).
  • Voor sporters en artiesten is vaak de combinatie van beeld, naam en gebaar makkelijker te beschermen dan het gebaar alléén.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, neem dan vrijblijvend contact op met onze advocaten in Heerlen via info@sijbenpartners.nl of via 045-560 22 00. Wij helpen u graag.